LIMIT FUNGSI


PENGERTIAN LIMIT FUNGSI

LIMIT FUNGSI: Mendekati hampir, sedikit lagi, atau harga batas
Limit fungsi:Suatu limit f(x) dikatakan mendekati A {f(x) A} sebagai suatu limit.
Bila x mendekati a {xa}Dinotasikan Lim  F(x) = A
                                                              xa
Langkat-langkah mengerjakan limit fungsi (supaya bentuk tak tentu dapat dihindari) adalah ….
nSubtitusi langsung.
nFaktorisasi.
nMengalikan dengan bilangan sekawan.
nMembagi dengan variabel pangkat tertinggi.  

SIFAT-SIFAT LIMIT FUNGSI
Berapa teorema limit:
Bila  Lim f(x) = A dan Lim g(x) = B
         x a                  x a
Maka
 1. Lim   [k.f(x)]    = k Lim f(x)
     xa                       xa

                              = k. A

 2. Lim [f(x)+g(x)] = Lim f(x) + Lim g(x)
     xa                      xa          xa

                               = A + B

3.  Lim [f(x) x g(x)]
    xa

      = Lim f(x) x Lim g(x)
         xa          xa
     
      = A x B
                                   
4.  Lim        f(x)        Lim f(x)
     xa      g(x)    = xa      . =  A
                                 Lim g(x)      B   
                                 xa
                      n                      n         n
5.  Lim  f(x).     =   Lim f(x)     =  A
     xa                   xa
                n                n                       n
6.  Lim     f(x)   =   Lim f(x)    =  A
     xa                         xa

Soal latihan:
1. Nilai dari  Lim  3x  adalah….
                     x2
            a. 1
            b. 2
            c. 3
            d. 4
            e. 6
Pembahasan 1: Lim 3x = 3(2) = 6
                        x→2
Pembahasan 2:Lim 3x = 3 Lim x = 3(2) = 6
                        x2           x2

2. Nilai dari Lim (2x+4) adalah….
                    x2
            a. -2
            b.  2
            c.  4
            d.  6
            e.  8
Pembahasan:
 Lim (2x+4) = 2(2) + 4 = 4 + 4 = 8
 x2                                           
3. Nilai dari Lim [6x-2x] adalah….
                                      x   3
            a. -6
            b.  8
            c. 12
            d. 14
            e. 16
Pembahasan 1:  Lim [6x-2x] = Lim 4x = 4(3) = 12
                          x3                x3

Pembahasan 2:   Lim [6x-2x] = Lim 6x – Lim 2x
                           x3               x3       x3
                                                = 6(3) – 2(3)
                                                = 18 – 6 = 12

LIMIT FUNGSI BENTUK TAK TENTU
Limit fungsi bentuk   0
                                  0
Jika f(x) = (x-a).h(x)
      g(x) = (x-a).k(x)

Maka:  Lim   f(x)    =  Lim   (x-a).h(x)   =   Lim   h(x)   =  h(a)
            xa  g(x)        xa  (x-a).k(x)        xa  k(x)       k(a)

Limit Fungsi Bentuk   ~
                                    ~
Jika diketahui limit tak hingga (~)

Sebagai berikut:  Lim    axn  +  bxn-1 +  cxn-2 + …+ d   =  R
                           x→~    pxm  +  qxm-1  +  rxm-2   + … +  s
Maka:  
1. R= 0  jika n<m
2. R= a  jika n=m
          p
3. R= ~ jika n>m

Limit Fungsi Bentuk (~ - ~)

a.  Lim    ax +b -   px +q    =  R
    x→~
 Maka:   1. R=  ~  jika  a>p
              2. R=  0   jika  a=p
              3. R= -~  jika  a<p  




b.  .  Lim     ax2 + bx + c  -    px 2 + qx + r   =  R
        x→~
        Maka:      1. R= ~ jika a>p
                        2. R =  b-q   jika a=p
                                   2a
                        3. R= -~ jika a<p

Contoh Soal
1. Nilai dari   Lim     x4 – 3x2 + 4x   adalah….
                       x0   2x3 – x2 - 2x
             
Pembahasan:  Lim    x4 – 3x2 + 4x   =  04 – 3.02 + 4.0   =   0
                       x0   2x3 – x2 - 2x        203 – 02 – 2.0         0
Jika 0 didistribusikan menghasilkan (bukan solusi) sehingga soal diselesaikan dengan cara faktorisasi .
Maka:    Lim     x4 – 3x2 + 4x   =    Lim    x   x3 – 3x + 4      
              x0   2x3 – x2 - 2x           x0  x    2x2 – x – 2
                                                 =   Lim       x3 – 3x + 4      
                                                      x0     2x2 – x – 2
                                                 =   0 – 0 + 4
                                                      0 – 0 – 2
                                                 =   -2
2. Nilai dari  Lim      x2 – 4      adalah….
                     x2  x2 + x - 6  
Pembahasan:  Lim      x2 – 4     =    Lim    (x – 2) ( x + 2 )  
                       x2  x2 + x – 6        x2  (x – 2) ( x + 3)
                                                  =    Lim    (x + 2)
                                                         x2   (x + 3 )
                                                  =   2 + 2
                                                       2 + 3
                                                  =   4
                                                       5
3. Nilai dari  Lim   4x2 + 3x - 6       adalah ….
                     x→~  2x2 – 8x -1
Pembahasan
Perhatikan bahwa pangkat diatas sama dengan pangkat bawah sehingga p = q (p dibagi q)

Lim  4x2 + 3x - 6    =    4   =  2
x→~  2x2 – 8x -1          2

4. Nilai dari  Lim  4x2 – 2x + 6  -  4x2 + 2x -1        adalah….
                     x→~
                       
Pembahasan:
                       R  =  b – q   =  -2 – 2  =  -4  =  -4  =  -1
                               2√a            2√4         2.2        4  
                       
5. Nilai dari Lim   (8x – 2)2    adalah….
                     x→~  (4x + 1)2
                       
Pembahasan:  Lim   (8x – 2)2 .=  Lim    64x2 – 32x  + 4
                       x→~  (4x + 1)2      x→~    16x2 + 8x  + 1
                                                 =  64  =   4
                                                     16
6. Nilai dari  Lim    x2 – x    adalah….
                     x0  x2 + 2x
           
Pembahasan: Lim    x2 – x    =  Lim   x ( x – 1 )
                     x0  x2 + 2x        x0  x (x + 2)
                                               =  Lim    x – 1
                                                   x0  x + 2
                                               =   0 - 1
                                                    0 + 2
                                               =  -1
                                                    2
7. Nilai dari  Lim   6x3 -  4x2 + 2x – 1    adalah….
                       x→~  3x4 – 2x3 + 5x + 2
Pembahasan:
Perhatikan Pangkat tertinggi diatas 3 Pangkat tertinggi dibawah 4
Jadi   n < m sehingga nilai  R = 0

8. Nilai dari   Lim     2x2 + 5x – 12   adalah….
                        x-4  3x2 – 13x - 4
Pembahasan: 
                        Lim     2x2 + 5x – 12  
                        x-4  3x2 – 13x - 4
                   =   Lim     (2x – 3) (x – 4)  
                        x-4  (3x + 1) (x – 4)
                   =   Lim     (2x – 3)    
                        x-4  (3x + 1)
                   =   2(-4) – 3   =  11
                        3(-4 ) + 1       13  

9. Nilai dari  Lim 2x2 + 4x – 10   adalah….
                       x→~   4x2 + 7
Pembahasan:
Pangkat diatas = Pangkat dibawah
Maka   2  =   1
4              2


LIMIT FUNGSI TRIGONOMETRI

Rumus limit fungsi trigonometri

1.  Lim      x    =  1                  diperoleh   lim   sin x  =  1
     x0  sin x                                           x0  x

2.  Lim    tan x  =  1                diperoleh   lim    x       =  1
     x0     x                                            x0  tan x

Akibatnya :
 
1. lim     sin ax   =  1
    x0     ax

2. lim       ax       =  1
    x0   sin ax

3. lim     tan ax   =  1
    x0     ax

4. lim         ax   =  1
    x0    tan ax








Contoh : 1.  lim     sin 3x   = .  lim   3  sin 3x   =  3   lim    sin 3x .   =  3 . 1  =  3
                   x0      2x            x0 2     3x          2   x0   3x             2           2


                 2.    lim         4x     =  . lim     4    5x       =  4  lim       5x        =  4
                       x0    tan 5x        x0   5  tan 5x       5   x0  tan x          5
 
  3.  lim     sin 3x   =  lim    3  sin 3x  .    7x     =  3  lim     sin 3x  lim      7x
                      x0  tan 7x       x0  7    3x       tan 7x       7  x0    3x      x0  tan 7x
                                                                                        =  3  .  1  .  1
                                                                                            7
                                                                                        =  3
                                                                                            7
           4.  lim   1 – cos 2x   =  lim    1 – ( 1 – 2 sin 2 x)
               x0       3x2             x→0           3x2
                                            = lim    2 sin 2x
                                               x0     3x2
                                            = 2    lim   sin x    2
                                               3    x0  x2         


       I.      Latihan                                                             
Jawablah pertanyaan di bawah dengan benar
1. Nilai dari   Lim     x4 – 3x2 + 4x   adalah….
                       x0   2x3 – x2 - 2x
2. Nilai dari  Lim      x2 – 4      adalah….
                     x2  x2 + x - 6  
3. Nilai dari  Lim   4x2 + 3x - 6       adalah ….
                     x→~  2x2 – 8x -1
4. Nilai dari  Lim  4x2 – 2x + 6  -  4x2 + 2x -1        adalah….
                     x→~
5. Nilai dari Lim   (8x – 2)2    adalah….
                     x→~  (4x + 1)2
6. Nilai dari  Lim    x2 – x    adalah….
                     x0  x2 + 2x
7. Nilai dari  Lim   6x3 -  4x2 + 2x – 1    adalah….
                       x→~  3x4 – 2x3 + 5x + 2
8. Nilai dari   Lim     2x2 + 5x – 12   adalah….
                        x-4  3x2 – 13x - 4
9. Nilai dari  Lim 2x2 + 4x – 10   adalah….
                       x→~   4x2 + 7
10. lim 1 – cos x    = 
     x0  x tan x
11. lim     4  x cot x      adalah …
     x0   3
12.  lim  sin (a + x) – sin (a – x )  adalah 
      x0               x


    II.      . Tes Formatif
( Terlampir)




 III.      Daftar pustaka
Tim penulis MGMP Matematika SMA kota Semarang, Matematika SMA / MA XI A IPA, ( Semarang : CV. Jabbaar Setia, 2008)
Tim penyusun KREATIF Matematika, Matematika SMA/MA kelas XI IPA semester gasal, ( Klaten, Viva Pakarindo, 2007)
Simangunsong Wilson, Matematika dasar, ( Jakarta: Erlangga, 2005)

































Komentar

Postingan populer dari blog ini

FAKTA, KONSEP DAN PRINSIP DALAM MATEMATIKA

8 SMP Soal Pembahasan Garis Singgung Lingkaran

Turunan Fungsi